به گزارش نماینده، از همان روزی که عبدالجبار کاکایی بعنوان دبیر هشتمین جشنواره شعر فجر انتخاب شد، میشد حدس زد که که این جشنواره حاشیههایی به همراه خواهد داشت. این حدسها در میانه برگزاری جشنواره قطعیت بیشتری یافت تا جایی که محمدحسین جعفریان در گفتگویی اینچنین برای جشنواره شعر فجر دعا کرد: «امیدوارم جشنواره شعر فجر امسال به خیر بگذرد!»
اما دعای جعفریان خیلی هم مستجاب نشد تا هرچه به پایان جشنواره هشتم نردیکتر شدیم، اتفاقات ناخوشایند بیشتری را شاهد باشیم.
چند صدایی با طعم صداهای گوش خراش!
کاکایی حضور سلیقههای مختلف از شاعران و چند صدایی در جشنواره شعر فجر را شعار خویش قرار داد. اما وقتی حاشیههایی مثل دعوت از یک شاعر بدنام و ضد انقلاب به نام «یدالله رویایی» به میان آمد معلوم شد که دایره چند صدایی مدنظر آقایان آنقدر وسیع است که صداهایی که سابقه توهین به نظام و انقلاب و امام و رهبری را در کارنامه دارند هم در آن قرار میگیرند. طبیعتا طراحی چنین دایرهای از شورای سیاستگذاری بیرون نمیآمد و بنابراین بدیهی بود که شورایی موازی با شورای سیاستگذاری قانونی، یعنی اتاق فکر تشکیل شود تا چنین تصمیماتی از دل آن بیرون بیاید.
علاوه بر این برخی اتفاقات دیگر مثل شرطهایی که چند شاعر از جمله برخی اعضای کمیته اجرایی جشنواره برای حضور شاعران مستقل گذاشتند و خواهان حمایت از کتب شعر مسئلهدار و توقیفی و همچنین شاعران مسئلهدار و... شدند همگی باعث شد تا جشنواره شعر فجر از همان ابتدا رنگ و بوی حاشیه بگیرد.
شعر بخوانید و فحش بدهید!
اما وقتی جشنواره شعر فجر رسماً افتتاح شد و جلسات شعرخوانی به راه افتاد، اتفاقاتی رخ داد که همه حاشیههای قبلی در برابر آنها چیزی نبود!
شعرخوانی با موضوع تمسخر رییس جمهور پیشین، متلک انداختن به نظام، گوشه و کنایه زدن به مسئله افزایش جمعیت، و پرداختن به یکی از دستگیرشدگان و کشتهشدگان فتنه ۸۸ و البته اینبار نه در لفافه که کاملاً عریان اتفاقاتی بود که تنها در دومین روز شعرخوانی جشنواره شعر فجر رخ داد.
صبح روز سوم هم این روند ادامه پیدا کرد. شاعری پشت تریبون رفت و به انقلاب طعنه زد و سی سال شاعری شاعران انقلاب را زیر سوال برد.
نشست پایانی اما آش جشنواره شعر فجر را حسابی شور کرد. شاعری از خوانندهای لس آنجلسی نام برد و شاعری دیگر که عضو انجمن شاعران است به نظام طعنه زد و از یکی از سران فتنه نام برد و آرزوی آزادی آنها را کرد و دیگری جشنواره شعر فجر را با جشنواره شعر صلح مقایسه نمود و طبیعتاً آن یکی را از شعر فجر برتر دانست!
حتی مدیریت اجرایی!
جشنواره هشتم از نظر اجرایی هم تحفهای هم نبود. یکی از برنامههای شعرخوانی که قرار بود در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شود به دلیل نیامدن برخی از شاعران و میهمانان برگزار نشد. البته صدای اختلافات و انصرافها در گروه اجرایی جشنواره چند بار به بیرون درز کرد تا همین چند روز پیش که معلوم شد برندگان بخش کتاب به دلیل پارهای اختلافات دو ماه بعد از پایان جشنواره معرفی خواهند شد، آن هم شاید!
علی آبان سخنگوی جشنواره گفته بود «داوریها به پایان رسیده و در بخش کتاب نیز بین ۳ تا ۵ اثر معرفی میشود» اما یک روز بعد خبرهایی منتشر شد مبنی بر اینکه قرار شده تنها در بخش اشعار، شاعران برتر معرفی شوند و نتایج احتمالی داوری بخش کتاب آن هم در صورت به نتیجه رسیدن داوران و دبیران علمی و اجرایی به ماهها پس از جشنواره موکول شود. زمزمههای اختلاف درباره فیلم مستندی که قرار بود در مراسم اختتامیه پخش شود هم شنیده شد تا معلوم شود مجریان جشنواره هشتم در برگزاری یک جشنواره آبرومند چندان موفق نبودهاند.
مرزی وجود ندارد اما ما خودمان مرز میگذاریم!
«شعار جشنواره چند صدایی است و شاعران بخش بعدی برای این دعوت شدهاند که صدای دیگر شاعران نیز شنیده شود.» این جمله را علی آبان که با حفظ سمت مجری بخش دوم شعرخوانی در دومین روز جشنواره شعر فجر بود گفت تا معلوم شود که برگزارکنندگان جشنواره علی رغم ادعاهایشان بیش از همه به تقسیم بندی شاعران اعتقاد دارند و گروهی را در بخش اول و گروهی را در بخش دوم دعوت کردهاند.
هشت سال پیش که جشنواره شعر فجر راه افتاد، این امید بوجود آمده بود که در میان جشنوارههای رنگ و لعابدار فجر که از سینما گرفته تا تئاتر و تجسمی و موسیقی غالبا ربطی به انقلاب ندارند و به عرصهای برای جولان روشنفکرها و گوشه زدن به انقلاب تبدیل شدهاند، جشنوارهای پا گرفته که فرصتی برای عرض اندام هنر نجیب شاعری است و قرار است این یکی لااقل مجالی باشد برای خودنمایی هنر انقلاب در روزهای پیروزی انقلاب!
اما هشتمین جشنواره شعر فجر نشان داد که اگر حواسمان نباشد این جشنواره هم جا پای همان جشنوارهها خواهد گذاشت و به جایی خواهد رسید که در بهترین حالت اگر در آن فضیحتی بار انقلاب و نظام نکردند باید از شادمانی کلاهمان را بیاندازیم بالا.
درخت شعر انقلاب تناور شده است
البته جشنواره شعر فجر در هشتمین ایستگاه خود ثابت کرد که هنوز هم که هنوز است شاعران متعهد و سالم که شعر انقلاب را تداوم میبخشند چه از نظر کمیت و چه از نظر کیفیت یک سر و گردن بالاتر از کسانی هستند که فکر میکردند با بلند شدن «صدایشان» در جشنواره فجر کولاک خواهند کرد.
مویههای روشنفکری چند ورشکسته سیاسی در کنار تکهپرانیهای چند شاعر جوان ذوقزده نتوانست در برابر اشعار استخواندار اهالی شعر انقلاب عرضه اندام کند و استقبال و تشویقهای حاضران در مراسمات شعرخوانی نشان این امر است.
اما با این حال نه مسئولان جشنواره شعر فجر و نه مسئولان وزارت ارشاد نمیتوانند از زیر بار اتفاقات رخ داده در جشنواره شانه خالی کنند و سوال از چرایی تریبون دادن به کسانی که خطر قرمزهای نظام را رد میکنند را بیپاسخ بگذارند.حالا باید منتظر بمانیم و ببینیم در مراسم اختتامیهای که امشب برگزار خواهد شد، چه خواهد گذشت.
نظر شما